Hàng Hóa Sức Lao Động Là Gì? Vì Sao là Hàng Hóa Đặc Biệt
Thị trường lao động đóng vai trò quan trọng trong việc đưa nền kinh tế phát triển. Nguồn thu của kinh tế đều dựa vào sự phát triển và trao đổi của lực lượng lao động. Sức lao động thường được nhắc đến trong kinh tế chính trị của Mác – xít. Vậy hàng hóa sức lao động là gì? Có những thuộc tính hàng hóa sức lao động nào?
Sức lao động là gì?
Sức lao động hay chính là thể lực và trí lực mà con người có và sẽ được vận dụng vào quá trình lao động sản xuất. Sức lao động được nhắc đến rất nhiều trong kinh tế chính trị. Sức lao động sẽ tồn tại trong cơ thể con người đang sống và khi đưa vào vận dụng sẽ tạo ra giá trị thặng dư.
Sức lao động có liên quan mật thiết đến khả năng lao động. Một điều kiện tiên quyết trong mọi quá trình sản xuất. Đồng thời chính là lực lượng sản xuất sáng tạo chủ yếu trong xã hội. Tuy nhiên sức lao động cũng mới chỉ liên quan đến khả năng lao động. Còn lao động lại là tiêu dùng sức lực trong hiện thực.
Hàng hóa sức lao động là gì?
Ở thời kỳ chủ nghĩa tư bản đã xuất hiện những khái niệm khác nhau về nó. Vậy hàng hóa sức lao động là gì?
Một mặt Cách mạng tư sản giúp giải phóng người lao động ra khỏi sự lệ thuộc thân thể vào chủ nô và chúa phong kiến. Nhưng về mặt khác lại chịu tác động của quy luật giá trị và biện pháp tích lũy nguyên thủy. Chính những điều đó của tư bản đã phá tan công sức của người buôn bán nhỏ. Biến họ thành giai cấp vô sản và tư liệu sản xuất giờ chỉ còn tập trung trong tay số ít tư bản.
Hình thức mua bán sức lao động sẽ được thực hiện trên danh nghĩa thuê mượn. Quan niệm về làm thuê đã tồn tại từ lâu trước khi khi có chủ nghĩa tư bản. Nhưng không được phổ biến và chỉ phục vụ cho các công việc của nhà nước và quốc phòng. Phải đến khi chủ nghĩa tư bản hoạt động mạnh mẽ thì mới phổ biến. Dần dần biến thành một hệ thống tổ chức cơ bản trong toàn bộ nền sản xuất kinh tế.
Khi sự cưỡng bức phi kinh tế dần được thay thế bằng hợp đồng của người chủ sở hữu. Nó sẽ hoạt động bình đẳng với nhau dựa vào cơ sở “thuận mua vừa bán”. Chính nó đã tạo ra khả năng khách quan cho mọi thứ phát triển tự do cá nhân ở công dân. Đồng thời cũng như một dấu mốc mới cho sự phát triển văn minh của nhân loại.
Như vậy, sức lao động biến thành hàng hóa sẽ là điều kiện chủ yếu quyết định sự chuyển hóa tiền thành tư bản.
Những yếu tố cần để hàng hóa trở thành sức lao động
Trong mọi hoạt động sản xuất không thể thiếu đi sức lao động. Ngoài hiểu hàng hóa sức lao động là gì còn phải biết sức lao động biến thành hàng hóa khi thỏa mãn những yếu tố như sau:
– Đầu tiên, người lao động phải được tự do và có quyền chi phối sức lao động của chính mình. Khi đó họ dùng sức lao động của mình tạo ra để bán rồi trao đổi với một giá trị khác. Không nhất thiết phải là tiền mà có thể là một loại hình ngang giá. Vì vậy cần đảm bảo không có tồn tại một mối quan hệ chiếm hữu nô lệ hay phong kiến. Như thế sức lao động sẽ biến thành một loại hàng hóa.
– Tiếp theo, Bản thân người lao động không thể tự lao động sản xuất mà phải bán sức lao động để sinh sống và tồn tại.
Chỉ khi hai vấn đề này tồn tại song song thì sức lao động sẽ trở thành hàng hóa như một điều tất yếu.
Thực tế lịch sử đã chứng minh, hàng hóa sức lao động đã có mặt từ trước khi chủ nghĩa tư bản xuất hiện. Nhưng phải đến khi chủ nghĩa tư bản hình thành thì quan hệ làm thuê mới dần phổ biến. Từ đó bộ máy sản xuất cho nền kinh tế mới được hoàn thiện.
Thời điểm này sẽ không còn sự cưỡng bức lao động mà thay vào đó là thỏa thuận giữa người bán sức lao động và người đi thuê. Nó cũng là tiền đề khiến chủ nghĩa tự do cá nhân phát triển những bước vượt bậc trong văn minh nhân loại.
||Tham khảo: [Giải Đáp] Xu Thế Toàn Cầu Hóa Là Hệ Quả
Hai thuộc tính đặc trưng của hàng hóa sức lao động
Cũng như mọi loại hàng hóa khác, hàng hóa sức lao động cũng có hai đặc trưng cơ bản.
Giá trị hàng hóa sức lao động
Tương tự như các loại hàng hóa khác, hàng hóa sức lao động được quyết định bằng một thời lượng lao động xã hội.
Chúng phải đảm bảo để sản xuất cũng như tái xuất sức lao động. Sức lao động lúc này tồn tại như năng lực sống của con người. Nếu muốn tái sản xuất năng lượng đó thì người công nhân trong chủ nghĩa tư bản cần phải dùng lượng tư liệu nhất định.
Nói đơn giản người lao động cần ăn uống, mặc, ở, đi lại, học nghề, nâng cao tay nghề… Bên cạnh đó, người lao động còn cần thỏa mãn những nhu cầu cho gia đình và con cái của họ. Có như thế, sức lao động mới được sản xuất và tái sản xuất một cách liên tục.
Khi ấy, thời gian lao động xã hội cần thiết để tái sản xuất sức lao động sẽ được quy đổi thành thời gian lao động xã hội cần thiết. Như đó sẽ sản xuất ra tư liệu để sinh hoạt nuôi sống bản thân cũng như gia đình. Nói cách khác, giá trị hàng hóa sức lao động được cân đo gián tiếp bằng giá trị tư liệu sinh hoạt. Có nó mới tái sản xuất được ra sức lao động.
Giá trị ứng dụng hàng hóa sức lao động
Giá trị sử dụng hay chính là công dụng của hàng hóa sức lao động nhằm thỏa mãn nhu cầu sử dụng của nhà tư bản. Giá trị ứng dụng hàng hóa sức lao động sẽ được thể hiện thông qua quá trình tiêu dùng sức lao động.
Quá trình tiêu dùng hàng hóa sức lao động sẽ khác hoàn toàn với quá trình tiêu dùng hàng hóa thông thường.
Nếu hàng hóa thông thường sau khi tiêu dùng hay sử dụng thì giá trị và giá trị sử dụng sẽ dần biến mất. Còn với loại hàng hóa sức lao động, quá trình tiêu dùng chính là quy trình sản xuất ra một loại hàng hóa nào đó. Không chỉ thế còn tạo ra một giá trị mới lớn hơn giá trị bản thân hàng hóa sức lao động. Phần dư ra đó được gọi là giá trị thặng dư.
Vì sao hàng hóa sức lao động lại là hàng hóa đặc biệt?
Không như những loại hàng hóa thông thường mua đi bán lại, hàng hóa sức lao động đặc biệt hơn cả. Bởi nó hình thành vì con người và có những nhu cầu phức tạp lại đa dạng. Không chỉ có mỗi vật chất, tinh thần mà còn theo tiến trình phát triển của xã hội.
Cũng chính bởi con người là chủ thể của sức lao động nên vấn đề cung cấp hàng hóa đặc biệt phụ thuộc nhiều vào nhu cầu thực tế. Mỗi cá nhân sẽ có những điểm riêng biệt liên quan đến: tâm lý, nhận thức, văn hóa, khu vực địa lý, môi trường sống…
Không chỉ thế, hàng hóa sức lao động còn là loại hàng hóa tạo ra giá trị thặng dư cho xã hội. Vấn đề đó thể hiện ở chỗ người lao động luôn tạo ra hàng hóa có giá trị lớn hơn giá trị của sức lao động. Như thế mới đáp ứng được nhu cầu cũng như mục tiêu người sử dụng lao động.
Nói chung, hàng hóa sức lao động sẽ trở thành hàng hóa đặc biệt khi tồn tại đầy đủ hai điều kiện. Có liên quan mấu chốt đến tự do và nhu cầu bán sức lao động. Từ đó, duy trì được điều kiện cho hàng hóa sức lao động tạo ra giá trị thặng dư. Nhưng người lao động cũng phải đáp ứng nhu cầu đặc biệt về tâm lý, văn hóa,…
Như vậy, qua nội dung trong bài mọi người đã hiểu hàng hóa sức lao động là gì? Đồng thời cũng giúp cho chúng ta hiểu được sức lao động là một loại hàng hóa đặc biệt. Ở chúng có những thuộc tính riêng và liên kết đặc biệt với sự tồn tại của toàn bộ nền kinh tế.
||Tham khảo bài viết: