Từ trường là gì, Đường sức từ là gì, Ứng dụng từ trường
Hiện nay từ trường được ứng dụng rất nhiều trong các lĩnh vực của cuộc sống. Chúng ta đã được học về nó trong chương trình vật lý lớp 11 tại trung học phổ thông. Song khi được hỏi từ trường là gì thì có rất ít ai đưa ra được đáp án chính xác. Trong bài viết dưới đây chúng tôi sẽ chia sẻ với các bạn những thông tin chuyên sâu về từ trường, nhằm giúp các bạn hiểu rõ về từ trường cũng như vai trò của nó trong đời sống.
1. Từ trường là gì?
Từ trường là khái niệm được dùng để chỉ một môi trường vật chất đặc biệt được sinh ra xung quanh các điện tích chuyển động hoặc được sinh ra do sự biến thiên của điện trường hay các mômen lưỡng cực (như nam châm). Mỗi một điểm trong môi trường từ trường được mô tả bằng toán học thông qua độ lớn và hướng tại điểm đó. Đồng thời, người ta sử dụng trường vector để miêu tả từ trường. Trong hệ đo lường quốc tế (SI) từ trường có đơn vị là tesla (T).
>>> Tìm hiểu thêm: nam châm điện là gì, cách làm tăng lực từ của nam châm điện
2. Đường sức từ là gì?
Đường sức từ là một cách vẽ bản đồ từ trường của một vật hoặc miêu tả lực từ của các vật liệu. Các đường sức từ có thể là đường thẳng hoặc đường cong có độ dài vô hạn và chúng không cắt nhau trong phạm vi không gian xung quang nam châm và dòng điện.
>>> Tìm hiểu thêm: dòng điện là gì, dòng điện có tác dụng gì?
Thông qua mật độ của đường sức từ chúng ta có thể biết được độ lớn từ trường. Mật độ các đường sức từ càng dày thì từ trường càng lớn và ngược lại mật độ đường sức từ càng thưa thì từ trường càng nhỏ.
3. Ứng dụng của từ trường trong cuộc sống
Từ trường đã được phát hiện và ứng dụng vào trong đời sống của con người từ thời cổ đại và đến ngày nay từ trường ngày càng được ứng dụng phổ biến. Cụ thể như sau:
- Ứng dụng trong các loại máy móc: Máy phát điện, đông cơ điện, máy biến áp, tụ điện,…
- Ứng dụng lực hút vào một số dụng cụ như: Nam châm điện trong các cần cẩu sắt, thép, cuộn dây đóng mở các van điện tử, các cuộn dây rơ le …
- Ứng dụng trong các dụng cụ đo đạc tín hiệu hoặc phát tín hiệu dùng từ trường: Micro, loa, các bộ biến cảm đo độ rung, độ chấn động, chuông báo, còi điện…
- Ứng dụng lực đẩy và lực cản của từ trường đối với các vật chuyển động: Đệm từ trường trong xe lửa cao tốc, bộ cản dịu trong đồng hồ đo đạc…
- Các sóng điện từ được tạo ra khi tần số của cảm ứng từ tăng lên đến một mức độ nhất định. Các sóng điện từ do cảm ứng từ tạo ra được ứng dụng trong các thiết bị như: TV, Radio, điện thoại di động…
- Ngoài ra, từ trường còn có ý nghĩa rất lớn khi được ứng dụng trong các thiết bị y tế.
4. Tương tác từ là gì?
Tương tác từ là khái niệm được dùng để chỉ sự tương tác của hai nam châm với nhau hoặc của nam châm với dòng điện hoặc của hai dòng điện với nhau. Cụ thể như sau:
- – Tương tác từ giữa nam châm với nam châm: Nam châm ngoài khả năng hút hoặc đẩy các vật bằng sắt thì chúng cũng hút nhau hoặc đẩy nhau. Như chúng ta đã biết nam châm tồn tại hai cực là cự bắc và cực nam. Khi chúng ta đặt hai cực cùng tên của 2 nam châm gần với nhau chúng sẽ đẩy nhau và ngược lại khi chúng ta đặt hai cực khác tên của hai nam châm cạnh nhau chúng sẽ hút nhau.
- – Tương tác từ giữa nam châm và dòng điện: Khi chúng ta thực hiện đặt một dây dẫn điện cạnh 1 nam châm. Sau đó cho dòng điện chạy qua, chúng ta cũng sẽ nhận thấy dây dẫn của nam châm có thể bị hút hoặc bị đẩy tùy thuộc vào chiều của dòng điện trong dây dẫn.
- – Tương tác từ giữa hai dòng điện: Hiện tượng tương tác từ cũng có thế xảy ra giữa hai dòng điện. Khi chúng ta đặt hai dây dẫn điện song song với nhau cũng sẽ xảy ra hiện tượng đẩy hoặc hút nhau khi có dòng điện chạy qua cả hai dây dẫn. Khi dòng điện bên trong của 2 dây dẫn chạy cùng chiều chúng sẽ hút nhau và đẩy nhau nếu dòng điện chạy ngược chiều.
5. Tương tác điện tích là gì?
Tương tác điện tích là sự tương tác tạo ra hiện tượng hút hoặc đẩy nhau giữ các điện tích. Điện tích được chia làm hai loại đó là điện tích âm và điện tích dương. Hai điện tích cùng loại khi tương tác với nhau chúng sẽ sinh ra lực đẩy và ngược lại hai điện tích khác loại giữa chúng sẽ sản sinh ra lực hút.
Sự khác nhau giữa tương tác từ và tương tác điện tích
Tương tác điện tích có bản chất khác với tương tác từ:
- – Tương tác từ chỉ xảy ra khi có các dòng điện và phụ thuộc vào sự chuyển động của các điện tích có bên trong dòng điện đó.
- – Tương tác điện chỉ xảy ra khi có các điện tích và phụ thuộc vào độ lớn và vị trí của các điện tích đó.
Bài viết là toàn bộ những thông tin chúng tôi muốn chia sẻ với các bạn về từ trường. Hy vọng qua bài viết các bạn đã nắm được từ trường là gì cũng những ứng dụng của từ trường.
Tìm hiểu thêm: