Vì Sao Nói Công Xã Pari Là Nhà Nước Kiểu Mới?
Công xã Pari được nhắc nhiều trong lịch sử cũng như bộ môn Triết học. Người ta nhận định, thời điểm đó Công xã Pari đã tạo ra làn gió canh tân vĩ đại cho phong trào vô sản. Vậy Công xã Pari là gì? Vì sao nói công xã Pari là nhà nước kiểu mới?
Vì sao nói Công xã Pari là nhà nước kiểu mới?
Chắc hẳn nhiều bạn khi học đến đây sẽ khá thắc mắc không hiểu vì sao nói Công xã Pari là nhà nước kiểu mới. Những thắc mắc sẽ được lý giải trong nội dung dưới đây:
– Công xã Pari là thành quả của người dân lao động dưới sự dẫn dắt của giai cấp vô sản. Cuộc đấu tranh chính là công sức bền bỉ của giai cấp công nhân để chống lại giai cấp tư sản phản động và quân Phổ nhăm nhe.
– Công xã Pari là cuộc đấu tranh chính nghĩa vì quyền lợi của phần đông quần chúng. Nhất là hướng đến quyền lợi của nhân dân lao động. Sự thành lập công xã Pari đã giải quyết được các vấn nạn của bộ máy Nhà nước kiểu cũ. Một loạt những chính sách tiến bộ, đổi mới có lợi cho giai cấp lao động được tiến hành.
Có thể nói sự hình thành Công xã đã giải quyết được những mâu thuẫn ăn sâu trong lòng nhà nước tư bản.
– Bộ máy chính quyền của công xã Pari có sự khác biệt hoàn toàn với bộ máy cũ trước đó. Một nhà nước lần đầu tiên có ủy ban với đầy đủ tổ chức của quần chúng nhân dân lao động. Vậy nên quyền lợi hướng đến hoàn toàn thuộc về người dân lao động.
Các sử gia đã nhận định đây là nhà nước đầu tiên đại diện cho giai cấp vô sản tại thời điểm đó. Một nhà nước lấy chuyên chính vô sản làm định hướng chính trị phát triển.
Công xã Pari là gì?
Công xã Pari được giới sử gia ghi nhận là cuộc cách mạng đầu tiên của giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Cuộc cách mạng này đã lật đổ chính quyền tư sản thối nát. Dù chỉ tồn tại trong vòng 72 ngày nhưng đã để lại được bài học vô cùng sâu sắc cho giai cấp cần lao và phong trào công nhân. Từ đó đã mở ra một giai đoạn mới cho phong trào cộng sản quốc tế.
Quá trình hình thành và phát triển của Công xã Pari
Để phát triển thành cuộc cách mạng như thế phải trải qua một giai đoạn lịch sử vô cùng cam go. Do đó, hãy cùng điểm qua những dấu mốc lịch sử tạo thành cao trào đấu tranh giai cấp.
Giai đoạn thành lập
– Chiến tranh Pháp – Phổ bùng nổ năm 1870 với những điều kiện bất lợi nghiêng về phía Pháp. Ngày 2/9/1870 đó Napoleon đã gây chiến với Phổ nhưng nhận lại thất bại nặng nề tại Xơ – đăng và bị bắt. Dẫn đến tình cảnh đó là bởi sự phát triển của công nghiệp đã tạo ra mâu thuẫn giữa giai cấp tư sản với công nhân và vô sản Pháp sâu sắc thêm.
Cũng chính điều đó khiến cho người dân không còn tin tưởng vào vua. Đây là lý do tạo ra cuộc đấu tranh lật đổ chính quyền Napoleon nhanh chóng.
– Đến ngày 4/9/1870, người dân Pari đã cùng nhau đứng lên khởi nghĩa. Nhờ cuộc đấu tranh bền bỉ của giai cấp lao động đã lật đổ chế độ của vị vua bạo lực, tham quyền lực. Sau đó là sự thành lập nước Cộng hòa Pháp lần thứ 3 hay còn được gọi là chính phủ Vệ quốc.
– Bởi đã thua tại Xơ – đăng nên sự tiến công của Phổ ngày một rầm rộ. Trong tình hình đó chính phủ tư sản đã nhanh chóng đầu hàng Đức. Còn nhân dân Pari đã kiên quyết phản đối và đứng lên bảo vệ Tổ quốc. Những điều này đã tạo thành mâu thuẫn gay gắt giữa chính phủ và nhân dân.
– Sáng ngày 18/3/1871, Chi – e đã cho quân tấn công mạnh vào Mông -mác nhưng nhanh chóng bị thất bại. Bởi lúc này quần chúng nhân dân đã đứng lên làm chủ Pari. Đến ngày 26/3/1871, người dân Pari đã cùng nhau đứng lên bầu ra Hội đồng Công xã.
– Ngày 28/3/1871, Công xã Pari đã chính thức tuyên bố thành lập.
Quá trình phát triển
Trong quá trình hình thành công xã đã có những dấu ấn nào xảy ra. Hãy cùng điểm qua những diễn biến dưới đây:
– Mâu thuẫn giữa nhân dân lao động với chính phủ tư sản ngày càng gay gắt hơn. Điều này đã tạo ra lỗ hổng để Chi – e tiến hành âm mưu vây bắt các ủy viên của Ủy ban Trung Ương. Họ đều là những đại diện cho tầng lớp nhân dân.
– Ngày 18/3/1871, đội quân Chi – e đánh úp vào Mông – mác. Địa danh này là nơi tập trung đại bác của Quốc dân quân nhưng vẫn nhận thất bại. Trong tình cảnh đó Chi – e đã cho quân chạy về Véc-xai. Nhờ đó mà người dân nhanh chóng làm chủ Pari cũng như đảm nhiệm Chính phủ lâm thời.
– Đến ngày 26/3/1871, người dân toàn Pari đã tiến hành bầu cử Hội đồng Công xã theo nguyên tắc phổ thông kiểm phiếu. Khi đó đã chọn lựa ra người đại diện cho nhân dân phần đông là công nhân và trí thức. Đó được coi là những lá phiếu đi bầu đầu tiên để cử ra người mình tin tưởng nhận trọng trách lãnh đạo đất nước.
Lúc ấy, Hội đồng Công xã Pari thành lập gồm có 85 đại biểu với tỷ lệ là 25 công nhân. Từ khi thành lập Công xã đã ban hành những sắc lệnh quan trọng hướng đến mục tiêu xây dựng nhà nước kiểu mới. Tất cả đều vì lợi ích của quần chúng nhân dân mà thôi.
||Xem thêm: So Sánh Cách Mạng Tháng 2 Và Tháng 10 Nga Năm 1917
Tổ chức chính quyền của Công xã Pari
Trước khi đi vào tìm hiểu lý do vì sao nói công xã Pari là nhà nước kiểu mới thì cần tìm hiểu bộ máy vận hành. Hầu hết một tổ chức, Nhà nước hay Công xã thành lập đều phải có đầy đủ cơ cấu. Như thế thì chính quyền mới vận hành trơn tru.
– Cơ quan cao nhất và đảm nhận trách nhiệm vận hành của Nhà nước kiểu mới được gọi là Hội đồng Công xã. Trách nhiệm của bộ phận này là vừa làm nhiệm vụ ban hành pháp luật vừa thi hành pháp luật.
– Công xã đã ra sắc lệnh giải tán lực lượng quân đội và hoạt động của cảnh sát ở chế độ cũ. Tiếp đó thành lập lại lực lượng vũ trang và an ninh hoàn toàn mới của nhân dân lao động. Để đảm bảo quyền lợi nhân dân, Công xã Pari đã thi hành sắc lệnh cụ thể là:
- Nhà thờ sẽ được tách rời khỏi hoạt động của Nhà nước. Tại các nhà trường không được giảng dạy kinh thánh.
- Những xí nghiệp mà chủ đã bỏ trốn thì để cho công nhân quản lý.
- Quy định lại mức lương tối thiểu và giảm các hoạt động lao động về đêm. Cấm các hành động cúp phạt và đánh đập công nhân không có lý do chính đáng.
- Hội đồng Công xã thống nhất và cho phép hoãn tiền thuê cũng như hoãn trả nợ. Bên cạnh đó cũng có những quy định lại về giá bán bánh mỳ.
- Thi hành chế độ giáo dục bắt buộc và miễn hoàn toàn học phí.
||Xem thêm: So Sánh Phong Trào Cần Vương Và Khởi Nghĩa Yên Thế
Bài học từ sự ra đời của Công xã Pari
Chắc hẳn những dữ liệu ở trên đã giúp mọi người hiểu được vì sao nói Công xã Pari là nhà nước kiểu mới. Cũng từ phong trào này đã khơi gợi cho công cuộc Cách mạng trên toàn thế giới.
Dù chỉ tồn tại trong vòng 72 ngày nhưng Công xã Pari đã được Các Mác nhận định: “Công nhân Pari và Công xã sẽ mãi được người đời ngưỡng mộ. Luôn được coi như tiền khu của một xã hội đầy mới mẻ. Hình bóng những thành viên đầu tiên của Công xã sẽ mãi in dấu trong trái tim của giai cấp công nhân”.
Công xã đã để lại bài học đầy tính khách quan như:
Bài học từ nội tại khách quan
– Thực hành chuyên chính vô sản, giữ và giành chính quyền. Bên cạnh đó kết hợp giải quyết nhiệm vụ cấp bách của dân tộc. Đây là hai điều cần hải lưu tâm đầu tiên.
– Luôn cần có đảng Cách mạng chân chính lãnh đạo. Đồng thời sử dụng bạo lực cách mạng cùng tư tưởng tiến bộ để tổng tiến công và trấn áp kẻ thù. Đặc biệt phải đoàn kết dân tộc và liên kết cùng quốc tế để nhận được sức mạnh tổng hợp.
⇒ Dù đã một thế kỷ qua đi, đây vẫn là bài học quý giá và còn nguyên giá trị giữa bao thay đổi của đời sống. Bài học thể hiện rõ ràng nhất hai nội dung cơ bản. Đầu tiên liên quan đến vấn đề chính quyền và cách thức giành giữ Nhà nước. Đề cập đến nguyên nhân cơ bản dẫn đến thắng lợi của Công xã. Đồng thời cũng phản ánh sự chưa đầy đủ, thiếu hụt mang đến thất bại của Công xã trong thời gian ngắn.
Không chỉ thế còn phản ánh khách quan sự chưa lớn mạnh về chính trị của giai cấp công nhân.
Bài học giành – giữ chính quyền
– Giành chính quyền đã là một vấn đề đầy khó khăn. Khi đã giành được rồi việc giữ nó lại khó hơn rất nhiều. Để giữ chính quyền trường tồn và lớn mạnh thì đòi hỏi phải không ngừng nâng cao sức mạnh toàn diện. Bên cạnh đó còn tăng cường nội lực cũng như sự trong sạch của nội bộ. Đồng thời cần phải thường xuyên nêu cao cảnh giác và ứng phó với những biến động của thời cuộc.
– Giữ chính quyền không chỉ thuần túy là chống lại mưu toan và hành động chống phá của thù trong giặc ngoài. Mà mở rộng hơn đó là việc xây dựng, củng cố, sử dụng chính quyền hợp lý. Từ đó có những kiến tạo xã hội song song với tiến trình cách mạng.
– So với việc giành chính quyền thì việc giữ khó hơn gấp nhiều lần. Đặc biệt khi đi vào sử dụng luôn phải linh hoạt để xây dựng và bảo vệ chế độ xã hội. Có như thế thì chính quyền mới tồn tại lâu dài.
Như vậy, những nội dung trong bài đã trả lời cho câu hỏi: “Vì sao nói Công xã Pari là nhà nước kiểu mới?”. Bên cạnh đó còn đưa ra những đánh giá, nhận định về những vấn đề xoay quanh sự sụp đổ của Công xã. Từ đó cũng rút ra bài học trong quá trình tổ chức tập thể sau này.
||Bài viết liên quan khác: