Các cấp tổ chức của thế giới sống và bài tập vận dụng
Các cấp tổ chức của thế giới sống là kiến thức quan trọng hay có trong các đề kiểm tra và đề thi của môn Sinh Học lớp 10. Vậy nên các bạn cần phải nắm vững kiến thức này để đạt được điểm cao. Bài viết này chúng tôi sẽ cung cấp về khái niệm, đặc điểm và bài tập vận dụng để các bạn làm bài kiểm tra và bài thi cho tốt.
Các cấp tổ chức của thế giới sống
Thế giới sống được tổ chức theo các cấp bậc tổ chức có sự liên kết chặt chẽ với nhau như sau: Phân tử → Bào quan → Tế bào → Mô → Cơ quan → Hệ cơ quan → Cơ thể → Quần thể → Quần xã → Hệ sinh thái Sinh quyển.
Học thuyết tế bào đã cho chúng ta thấy, mọi cơ thể sống đều cấu tạo từ một hoặc nhiều tế bào. Các tế bào này chỉ được sinh ra bằng cách tự phân chia tế bào.
Đối với các cơ thể sinh vật dạng đơn bào thì nghiên cứu sự sống ở cấp tế bào cũng là nghiên cứu sự sống ở cấp cơ thể. Còn các cơ thể đa bào, nếu muốn biết chúng đã thực hiện và duy trì các chức năng sống ra sao thì chúng ta bắt buộc phải tìm hiểu ở cấp tổ chức tế bào và dưới tế bào giống như đối với các sinh vật đơn bào. Không những thế, các bạn còn phải tìm hiểu các cấp tổ chức trung gian khác như mô, cơ quan và hệ cơ quan.
Như vậy, có thể nói rằng thế giới sống được tổ chức theo thứ bậc rất chặt chẽ với nhau. Trong đó tế bào chính là đơn vị cơ bản giúp cấu tạo nên mọi cơ thể sinh vật. Các cấp tổ chức của thế giới sống bao gồm: Tế bào, cơ thể, quần thể, quần xã và hệ sinh thái.
Đặc điểm của các cấp độ tổ chức sống
Các cấp độ tổ chức của thế giới sống có mối liên quan mật thiết, ảnh hưởng trực tiếp với nhau và góp phần duy trì, thống nhất ổn định sự sống. Những đặc điểm dưới đây sẽ giúp các bạn hiểu kỹ hơn về các cấp tổ chức này.
Tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc
Thế giới sống đã được tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc, các tổ chức sống cấp dưới sẽ làm nền tảng xây dựng nên các tổ chức sống cấp trên. Tổ chức sống có cấp cao hơn không chỉ có những đặc điểm của tổ chức sống có cấp thấp hơn mà còn có những đặc tính nổi trội riêng mà tổ chức sống cấp thấp hơn không có. Những đặc tính nổi trội riêng này ở mỗi cấp tổ chức sẽ được hình thành do sự tương tác giữa các bộ phận cấu thành với nhau.
Là hệ thống mở và có thể tự điều chỉnh
Sinh vật ở mọi cấp tổ chức sẽ không ngừng trao đổi vật chất và năng lượng với môi trường. Do đó, các sinh vật không chỉ chịu sự tác động của môi trường mà còn góp phần làm biến đổi môi trường nữa.
Các cấp độ tổ chức cơ bản của thế giới sống từ thấp đến cao đều có cơ chế tự điều chỉnh đảm bảo được sự duy trì và điều hòa cân bằng động trong hệ thống. Điều này giúp cho tổ chức sống có thể tồn tại và phát triển lâu dài.
Liên tục tiến hóa
Thế giới các sinh vật liên tục sinh sôi nảy nở và không ngừng tiến hóa. Sự sống được tiếp diễn là nhờ sự truyền thông tin ADN từ tế bào này sang các tế bào khác và từ thế hệ này sang thế hệ khác. Nhờ được kế thừa các thông tin di truyền từ những loài sinh vật tổ tiên ban đầu, nên các sinh vật trên Trái Đất đều có những đặc điểm chung với nhau.
Tuy nhiên, các sinh vật luôn có những cơ chế phát sinh ra các biến dị di truyền. Bởi sự thay đổi không ngừng của các yếu tố ngoại cảnh nên chúng luôn luôn chọn lọc và giữ lại các loại tế bào giúp thích nghi được với môi trường sống. Vì thế, mặc dù có chung một nguồn gốc nhưng các sinh vật luôn tiến hóa và tạo nên một thế giới sống vô cùng đa dạng, phong phú.
Bài tập vận dụng
Câu 1: Các cấp tổ chức cơ bản của thế giới sống dưới đây.
- Quần xã
- Quần thể
- Cơ thể
- Hệ sinh thái
- Tế bào
Các cấp tổ chức đó theo trình tự nhỏ đến lớn là:
- 5-3-2-4-1
- 5-3-2-1-4
- 5-2-3-1-4
- 5-2-3-4-1
Đáp án: B
Câu 2: Trong các cấp tổ chức sống ở dưới đây cấp nào lớn nhất?
- Tế bào
- Quần thể
- Quần xã
- Bào quan
Đáp án: C
Câu 3: “Đàn voi sống ở trong rừng” thuộc cấp độ nào sau đây?
- Cá thể
- Quần thể
- Quần xã
- Hệ sinh thái
Đáp án: B
Câu 4. Các cấp độ tổ chức của thế giới sống không bao gồm cấp độ nào dưới đây?
- Mô
- Bào Quan
- Phân tử
- Nguyên tử
Đáp án: D
Câu 5. Vi khuẩn không tồn tại cấp tổ chức sống nào ở dưới đây?
- Tế bào
- Cơ quan
- Bào quan
- Phân tử
Đáp án: B
Bên trên là những thông tin chúng tôi chia sẻ về các cấp tổ chức của thế giới sống và bài tập vận dụng. Hy vọng bài viết sẽ giúp các bạn nắm kỹ phần kiến thức quan trọng này để đạt được điểm cao trong các bài thi học kỳ và bài kiểm tra.
||Bài viết liên quan khác: